Andoni Egañak nazioarteko harremanez 2010-02-25

"Inprobisatzen ez garela bakarrak munduan jakiteak on egiten dio gure lanari"

 Martxoaren 10ean San Frantziskora joatekoak dira Andoni Egaña eta Maialen Lujanbio. "Euskal Etxetik deitu ziguten uda bukaeran. Ez dakigu ondo ze programa izango dugun." Dena den, ahalik eta saio gehien egin nahiko lituzkete.

 Lehendik ere izana da Andoni Egaña San Frantziskon. Bi aldiz izan omen da, oso helburu ezberdinekin. Lehendabizikoan "Laxok" izeneko ikuskizunarekin joan ziren hara; Anjel Mari Peñagarikano eta biak bertsotan aritzera dantzariek eta trikitilariek laguntzera. Bigarren aldian, berriz, Nevadara joan omen ziren Koldo Tapia eta bera, unibertsitatera. Bietan helburuak ezberdinak izan ziren beraz: "egiten dugun berrikuntza oro zabaltzea eta munduko inprobisadoreekin gurea konpartitzea". Oraingo honetan "helburu nabarmenik gabe" omen doaz; "topatuko ditugu han".

 Nazioarteko harreman hauek lantzen 1994 eta 1995 artean hasi zirela dio. Hasierako urte haietan Parisen eta Mexikon, Veracruzen, izan omen ziren. "Inprobisatzen ez garela bakarrak munduan jakiteak on egiten dio gure lanari. Besteak ezagutzea ere garrantzitsua da" Andoniren ustez, beraien jardunak hona ekar daitezkeelako. Adibide moduan, segidilla kubatarrei ikasia dela kontatzen du. Dezima ere ez omen zen hona iritsiko nazioarteko harremanak landu gabe. "Beti dago zer ikasirik eta zer ikusirik". Rapean eta Hip Hopean ere mundu bat dagoela dio.

 Kanpotik "nekez" ikusten gaituztela onartzen du, arrazoi batengatik, nagusiki: "ez diogu inoiz uko egin euskaraz aritzeari. Nahiz eta espainolez ariko ginatekeen uko egiten diogu arrazoi ideologikoengatik, batez ere." Horrez gain, beste hizkuntzetan arituta bertsolariek ez luketela euskaraz bezalako mailarik emango onartzen du.

 Hori dela eta, Euskal Herritik kanpora joanda bertsolariak itzultzaile bat behar izaten du ondoan. Bertsolariak kantatutakoa prosaz azalduko du honek. Andoniren ustez komunikazioa eten egiten du horrek, "zail da besteek gure lanaren ikuspegi artistiko osoa izan dezaten".

 Urteetan ikasi egin dutela dio. Adibide moduan Mexikon Koldo Tapiarekin egindako bidaia jartzen du. Han ere Andoni aritu omen zen bertsotan eta Koldo aldamenean, bertso bakoitza prosaz azaltzen. Bertsoek era honetan indarra galtzen zutela eta, beste zerbait egitea pentsatu zuen Andonik: bertsoa gazteleraz pentsatzen zuen lehenik eta euskaraz kantatzeko moldatu ondoren, entzuleekin komunikazio hobea lortzeko.

• 
•