Zuzeneko Elkarrizketak: Iker Iriarte eta Egoitz Aizpuru 2010-06-04

"Bertsolariak saioa bere sentitzen du"

 Azken asteotan bertso-saio musikatuei lotuta agertu zaizkigu Iker Iriarte eta Egoitz Aizpuru. Hamaika Bertuten dabiltzan bertsolariekin batera aritu izan dira horietan. Egoitz Aizpuruk zehaztu du, hala ere, era honetako lehenengo saio musikatua gai-jartzailerik gabe egin zela, orain dela hiru urte.

 Saio hauen jatorria Hamaika Bertuten bertan dago. Lasarten Bertso-Laborategia osatu zuten taldekideek, eta bertan zenbait esperimentu egin zituzten. Horiek hartuz, lehengo saio musikatuen ereduak kopiatuz eta ariketa berriak sortuz osatu dute oraingo saio musikatua.

 Iker Iriartek zehaztu duenez, halako saio bat ondo ateratzeko lehenengo baldintza bertsolari eta gai-jartzaileek oholtzan gozatzea da. Gainera, saioaren aurretik bildu egiten dira gai-jartzailea eta bertsolariak, saioaren egitura eta erabiliko diren doinuak adosteko. Era horretan, bertsolariak bere sentitzen du emanaldia, eta bere proposamenak egiten ditu. Esate baterako, askotan kantatu izan dituzte kantuan ari diren bertsolariek idatzitako sortak.

 Halako saioetan musikak pisua hartzen omen du. Hala, aukeratutako melodiak eragin egiten du gaiaren tonuan eta, ondorioz, baita bertsoaldiarenean ere. Tonuaren kontuak bestelako alderik ere badu, ordea: bertsolari batzuk elkarrekin kantatzea ia ezinezkoa omen da, tonu desberdinegiak dauzkatelako.

 Gaia kantatu behar duenaren nortasuna kontutan hartuta jarri behar dela uste dute biek, nahiz eta batzuetan aurki daitezkeen denentzat berdin balio duten gaiak ere. Gainera, testuinguruak berak ere pisu handia eduki behar du gaian. Gai-jartzaileak, normalean, etxeko bakardadean sortzen du, saioa baino egun batzuk lehenago. Baina aurretik beharrezkoa omen da antolatzaileekin harremanetan jartzea, aretoaren nondik norakoak, entzulearenak eta bertsolarienak ezagutzeko. Horren arabera erabakiko lirateke saioaren tonua eta tematika. Dena den, Iker Iriartek zehaztu duenez, gai-jartzaileak gai izan behar du etxean sortutako eskema hori oholtzan bertan eraldatzeko.

 Etorkizunera begira, ariketa berriak sortzen eta plazara freskotasuna ekartzen jarraitu nahi dutela diote. Dena den, garrantzia berezia ematen diote Gipuzkoako gai-jartzaileen taldeak jarraitzeari eta, batez ere, taldean kide gehiago sartzeari.

• 
•